تحلیل شبکه‌های اجتماعی چیست؟+ابزارهای تحلیل

در دنیای امروز تاثیر شبکه‌های اجتماعی در زندگی هرکدام از ما به عنوان فردی از یک جامعه غیر قابل چشم پوشی است. شبکه‌های اجتماعی ساختار تشکیل شده از افراد و یا سازمان‌ها هستند و با ورود روز افزون افراد به این شبکه‌ها، نهاد‌های گوناگون تصمیم گرفتند برای مدیریت هرچه بهتر جامعه به مقاصد گوناگون، این شبکه‌ها را تحلیل کنند. در ادامه با دیجیتالیکس همراه باشید تا به شرح کامل موضوع تحلیل شبکه‌های اجتماعی می‌پردازیم.

شبکه‌های اجتماعی چیست؟

شبکه‌های اجتماعی پدیده جدیدی نیستند بلکه از همان زمانی که انسان ها به دور آتش جمع می‌شدند و به گفتگو می‌پرداختند، در حال تشکیل این شبکه‌ها بودند! اما چیزی که باعث شده است امروزه به شبکه‌های اجتماعی با دیدگاهی متفاوت پرداخته شود، به وجود آمدن ابزار‌های دیجیتال و کمک شایان آن به گسترده شدن آن است.

اصطلاح شبکه‌های اجتماعی برای اولین بار در سال 1954 توسط متخصص انسان شناسی اجتماعی، جان بارنز، ابداع شد. او این اصطلاح را برای توصیف رابطه بین انسان‌ها و تحلیل مکانیزم‌های ارتباطی آن‌ها به کار برد. تعریفی که جان بارنز از شبکه‌های اجتماعی ارائه کرد، این بود که هر انسان یا سازمانی یک گره (Node) است و یک شبکه اجتماعی زمانی به وجود می‌آید که این گره‌ها ساختاری مرتبط به یکدیگر داشته باشند. در این شبکه‌ها، نمایش و مطالعه ارتباط بین گره‌ها و جریان دانش و اطلاعات بین آن‌ها صورت می‌پذیرد.

مزایا و معایب

شبکه‌های اجتماعی به صورتی که امروزه از آن تعریف می‌شود و ما آن‌ها را می‌شناسیم، با اهداف متفاوتی به وجود آمده اند. البته این اهداف برای یک جامعه می‌توانند سازنده و یا مخرب باشند. کاربردهای مفیدی که از این نوع رسانه‌ها می‌توان نام برد عبارتند از: سازماندهی انواع گروه‌های اجتماعی، توسعه مشارکت‌های اجتماعی و تقویت خرد جمعی، دستیابی به محتوای مفید و آموزنده و تازه ترین اخبار.

اما به دنبال تمام مزیت‌هایی که برای شبکه‌های اجتماعی مطرح است آثار مخربی نیز وجود دارد که این آثار عبارتند از: شکل گیری و انتشار سریع شایعات و برهم ریختن آرامش عمومی جامعه، تبلیغات ضد دینی و القای شبهات، نقض حریم خصوصی افراد، ترویج بی بند و باری، عملیات روانی و جهت دهی به افکار عمومی.

با توجه به مزایا و معایبی که برای این رسانه‌ها مطرح است و تاثیری که آن‌ها برافکار عمومی دارند، علاوه بر سازمان‌ها و کسب و کار‌ها، سیاستمداران لزوما باید به تحلیل شبکه‌های مجازی بپردازند تا بتوانند رشته امور را در دست بگیرند و مدیریت بهتری داشته باشند.

تحلیل شبکه‌های اجتماعی چیست؟

تحلیل شبکه‌های اجتماعی (Social Network Analysis) که به اختصار به آن SNA نیز گفته می‌شود، به معنای فرآیند آنالیز و بررسی ساختار‌های شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک گراف از انسان‌ها یا سازمان هاست. این سازمان‌ها یا انسان‌ها توسط  خطوطی فرضی به هم متصل می‌شوند که در واقع این خطوط می‌تواند ارتباط دوستی، همکاری، هم نظر بودن در یک جریان سیاسی، انتقال بسته های ارتباطی به یکدیگر و… باشد. به عبارتی ساده‌تر می‌توان گفت SNA راه حلی برای بررسی ساختارهای اجتماعی با استفاده از نظریه‌های شبکه و گراف است.

تحلیل شبکه‌های اجتماعی که امروزه یکی از پرسودترین تخصص‌های بشری محسوب می‌شود، امروزه با استفاده از دانش ریاضی و نظریه گراف‌ها به شکلی بسیار علمی و سازمان یافته انجام می‌گردد.

SNA با اهداف مختلفی صورت می‌گیرد. به عنوان مثال در حوزه‌های تجاری توسط شرکت‌های گوگل و فیسبوک و یا با مقاصد سیاسی و اقتصادی و امنیتی توسط دولت‌ها و سازمان‌ها‌ انجام می‌شود. لازم به ذکر است که تحلیل شبکه‌های اجتماعی مختص فضای آنلاین و مجازی نیست، بلکه پیش از ورود اینترنت به زندگی عموم مردم نیز انجام می‌شد و در این جا منظور از شبکه‌های اجتماعی تنها فضاهایی مانند توییتر و اینستاگرام و …نیست، بلکه هر نوع ارتباطی که بین افراد یا سازمان‌های مختلف صورت می‌گیرد، به نوعی شبکه اجتماعی است.

چرا تحلیل شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد؟

تا این قسمت مطلب شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که اصلا تحلیل شبکه‌های اجتماعی به چه دردی می‌خورد و چرا انجام می‌شود؟ بگذارید با بیان یک مثال به شرح این موضوع بپردازیم.

تصور کنید ویروس ناشناخته ای شیوع پیدا کرده است. در صورتی که شیوع این ویروس بیش از حد مشخصی نباشد و منجر به مرگ و میر افراد زیادی نشود، سیاست گذاران ترجیح می‌دهند با هدف حفظ آرامش عمومی از بیان آن و رسانه ای شدن این مطلب خودداری کنند. اما اگر شیوع بسیار زیاد شود و جان افراد زیادی را بگیرد، آن‌ها تصمیم می‌گیرند که این خبر را منتشر کرده تا مردم بتوانند از مبتلا شدن به آن جلوگیری کنند. این تصمیم گیری‌ها به وسیله آنالیز شبکه‌های اجتماعی و پیش بینی حرکت جامعه انجام می‌پذیرد. البته این مثال در مورد مسائل سیاسی و مدیریتی بود و در موارد امنیتی و یا تجاری نیز تحلیل این شبکه ها، به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا بتوانند رفتار و عقیده مخاطب هدف خود را شناسایی و پیش بینی کنند.

آنالیز شبکه‌های اجتماعی چگونه انجام می‌شود؟

آنالیز شبکه‌های اجتماعی را می‌توان توسط نرم افزار های پیشرفته و نیز ابزارهای آنلاینی که بدین منظور طراحی شده اند انجام داد. این نرم افزارها به محققان اجازه تحلیل هر شبکه ای با سایزهای مختلف، با استفاده از رویه‌های ریاضی و آماری را می‌دهند. ابزارهای طراحی شده در این زمینه جهت شناسایی، تجزیه و تحلیل، تجسم و شبیه سازی گره‌ها و یال‌ها و… به کار می‌روند.در این جا منظور از گره(Node) همان راس‌های گراف (انسان‌ها یا سازمان‌ها) و منظور از یال (Edges) همان ارتباط بین گره‌ها است.

ابزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی

در این قسمت به معرفی چند ابزار برای تحلیل شبکه‌های اجتماعی و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم.

سوشال بیکرز(social bakers)

سوشال بیکرز دارای مجموعه‌ای از ابزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی است که تمام موارد مورد نیاز شما برای تحلیل یک شبکه اجتماعی در آن وجود دارد.  این ابزارهای تحلیل شامل: ردیابی پروفایل‌ها، شاخص‌های کلیدی عملکرد، هوش رقابتی و گزارش‌های اتومات است. علاوه بر ابزارهای تحلیل، ابزارهایی برای چاپ و بهینه‌سازی محتوا به شما پیشنهاد می‌دهد.

سوشال بیکرز دارای 3 ویژگی اصلی:

1. احساسات مخاطبین را در کمپین‌ها از طریق ری‌اکشن‌ و تعاملاتی که نشان می‌دهد، تحلیل می‌کند.
2. براساس تحلیل‌هایی که ارائه می‌دهد، تصمیم بگیرید که آیا تعداد پست‌های فیس‌بوک را افزایش دهید یا نه.
3. بررسی عملکرد شما طی 90 روز گذشته در اینستاگرام و فیس‌بوک

شبکه‌های اجتماعی که از طریق سوشال بیکرز می‌توان آن‌ها را تحلیل نمود:

•        فیس‌بوک
•        توئیتر
•        اینستاگرام
•        یوتیوب
•        پینترست

از امکانات سوشال بیکرز 14 روز می‌توانید رایگان استفاده کنید، این امکانات شامل:

• تحلیل شبکه‌های اجتماعی
• تحلیل احساسات مخاطبین
• معیارهای هوشمند
• گزارش عملکردی از فیس بوک و اینستاگرام
• ابزار معیاردهی در فیس بوک
• ابزاری برای تحلیل اینستاگرام

قیمت برای خرید این ابزار ۲۰۰ دلار در هر ماه می‌باشد.

اسپروت سوشال(sprout social)

اسپروت سوشال یک ابزار مدیریتی است که می‌توان به وسیله آن بر روی شبکه‌های اجتماعی نظارت داشت. به وسیله آن هشتگ‌ها و کلمات کلیدی را از نظر متنی و کیفی مورد تحلیل و بررسی قرار دهید. به وسیله گزارش تصویری آن روند محتوای خود در شبکه‌های اجتماعی مختلف را بررسی کنید.

ویژگی‌های اصلی این ابزار:

1. تحلیل عملکرد کمپین‌های پولی در شبکه‌های اجتماعی
2. ارائه گزارش کلی از پروفایل‌های شبکه‌های اجتماعی
3. بررسی و تحلیل عملکرد تیم شامل عملکرد کارها، نرخ پاسخ‌ها و…

شبکه‌های اجتماعی که از طریق اسپروت سوشال می‌توان آن‌ها را تحلیل نمود:

•        فیس‌بوک
•        اینستاگرام
•        توییتر
•        پینترست
•        لینکدین

از نسخه رایگان 30 روزه آن می‌توانید:

• گزارش‌ساز
• گزارش برای هر شبکه اجتماعی
• گزارش برای عملکرد تیم ورودی

قیمت برای خرید این ابزار ۹۹، ۱۴۹ و ۲۴۹ دلار در هر ماه می‌باشد.

کیهول (Keyhole)

کیهول به شما راه‌های متفاوت برای نظارت بر روی کمپین‌ها، فعالیت تاثیرگذار، منشن های برند و مکالمات اجتماعی در مورد یک صنعت خاص را پیشنهاد می‌دهد. این ابزار به شما امکان ردیابی هشتگ‌ها، کلمات کلیدی، و اکانت‌ها را می‌دهد و اطلاعاتی جامع از بازدید، پست‌های برتر، و SVC (مقایسه بازدید رقبا نسبت به بازار شما) و دیگر موارد را برای برند یا رقیب‌هایتان در اختیارتان قرار می‌دهد.

ویژگی اصلی این ابزار:

• پیش‌بینی عملکرد کمپین و ارائه پیشنهادات مطابق با آن
• تحلیل احساسات مخاطبین با بررسی تعامل آن‌ها
• مدیریت اکانت‌ها و بررسی عملکرد آن‌ها

شبکه‌های اجتماعی که از طریق کیهول می‌توان آن‌ها را تحلیل نمود:

• فیس‌بوک
• اینستاگرام
• توییتر

خدماتی که به رایگان در 7 روز به شما ارائه می‌دهد شامل:

• اطلاعاتی در مورد مخاطبین
• تحلیل احساسات
• مقایسه برندهای رقیب
• شناسایی ترندها

قیمت برای خرید این ابزار ۴۹، ۹۹، ۱۹۹ دلار در هر ماه می‌باشد.

سخن پایانی

یکی از مهم‌ترین کارهایی که سران حکومت، سازمان‌ها، متخصصان و صاحبان کسب و کار باید به طور جدی انجام دهند، تحلیل شبکه‌های اجتماعی است. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند جامعه تحت حکومت و یا افراد شاغل در سازمان خود و حتی رفتار رقبای خود در تجارت را تحلیل، مدیریت و پیش بینی کنند و به کمک آن بهترین تصمیم‌ها را اتخاذ نمایند. مشاوره اینستاگرام مشهد ما همراه شما است تا با آنالیز کسب و کار شما در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام باعث افزایش رشد کسب وکارتان شود.